šta da se radi Ustav i regionalizacija Srbije Mr Nikola Krsmanović

podnaslovi } Ustav i regionalizacija Srbije Period posle Drugog srpskog ustanka Početkom 1890. godine Ustavom iz 1963. godine Pitanje regionalizacije Regionalne skupštine bi se birale neposrednim glasanjem

Regionalne skupštine bi se birale neposrednim glasanjem

. Skupštine bi trebalo da imaju ovlašćenja da unapređuju ekonomski, socijalni i kulturni razvoj regiona i planiranje razvoja pojedinih oblasti na njegovoj teritoriji u skladu sa ekonomijom i dužnostima regiona i opština. Regioni bi trebalo da podržavaju akcije državnih organa u oblasti utvrđenim zakonom kao i da zaključuju sporazume sa državnim organima u oblasti planiranja i ostvarivanja investicija i programa ekonomskog razvoja. U regionima bi trebalo da se utvrđuju potrebe obrazovanja za zanimanja, druga srednja obrazovanja, kulturne, umetničke i rekreativne delatnosti, turizam i očuvanje istorijskog nasleđa.

Regionalizacija zahteva postojanje najmanje tri elementa: prenošenje izvesnog broja nadležnosti Republike; postojanje regionalne skupštine izabrane neposrednim glasanjem na opštim izborima; dobijanje javnih izvora sredstava.

Pojam regiona treba shvatiti kao administrativno-teritorijalnu jedinicu i, u isto vreme, decentralizovanu jedinicu u republici.

Uža teritorija Srbije mogla bi biti organizovana korišćenjem iskustava u organizovanju serdarstava, oblasti, okruga i međuopštinskih regionalnih zajednica, ali i korišćenjem francuskih iskustava o departmanima. Ovde treba imati u vidu da je stvaranjem velikog broja okruga, 1992. godine, i deljenje određenih geografskih celina ranije nastalih, nanelo dosta štete, ali i stvorilo podlogu za nerealne zahteve za prerastanje ovih okruga u regione. Takođe nije realno stvarati uske regione, sa velikim graničnim prostorom, bez zaleđa.
Zbog iznetog, na osnovu korišćenja dosadašnjih iskustava, a sa nadležnostima koje se ne mogu izjednačiti sa nadležnostima AP Vojvodine i grada Beograda, realno bi se mogli obrazovati sledeći regioni:

Timočki - sa Zaječarom i Borom - u Zaječaru;
Niški - sa Nišom i Pirotom - u Nišu;
Jablanički - sa Leskovcem, Prokupljem i Vranjem - u Leskovcu;
Šumadijski - sa Kragujevcem i Jagodinom - u Kragujevcu;
Raški - sa Kraljevom, Kruševcom i Novim Pazarom - u Kraljevu;
Podunavski - sa Smederevom i Požarevcom - u Smederevu;
Užički - sa Užicem i Čačkom - u Užicu;
Kolubarski - sa Valjevom i Šapcem - u Valjevu.

Na osnovu iskustava moguće je prekomponovanje pojedinih teritorija grada Beograda u korist drugih regiona (šireg područja) ili obrnuto, kako je to već bilo u Beogradskoj oblasti.

Nezavisno od toga kako će se ovo pitanje ustavno rešiti, ne bi bilo dobro da se ono rešava političkim nagodbama, a da se u tome zanemare geografska, istorijska, saobraćajna, ekonomska i demografska upućivanja jednih područja na druga.